Er ontstaan meer voorbeelden waarbij de bestaande cv-leidingen ‘dubbel’ worden gebruikt. Je kunt een soort mini ‘uitwisselingsnet’ in de woning creëren, waarbij het afgiftesysteem fungeert als bron voor andere warmtepompen die op hun beurt als bron of afnemer fungeren. En dat scheelt een hoop installatiewerk.

Zo komen er oplossingen in de markt van ‘kamer airco’s’ waarbij de warmte wordt afgegeven aan een lokale cv-leiding. Een warmtepomp die elders aan het CV-systeem is gekoppeld voert vervolgens de warmte af (aan lucht of bodem). Dat scheelt allerlei leidingwerk en extra ‘buitendelen’, zoals dat normaal nodig zou zijn geweest voor een airconditioner. Een voorbeeld hiervan is de Quatt Chill.

Een tweede voorbeeld is een warmtepompboiler die zijn warmte onttrekt uit de leidingen van het CV-systeem. Varianten op basis van ventilatielucht waren al langer op de markt. Nu is het dus mogelijk om op zolder, waar de gasketel hing, een warmtepompboiler te plaatsen, zonder dat er leidingwerk van beneden naar boven hoeft te worden aangelegd voor tapwater. Of dat er ventilatielucht hoeft te worden aan- of afgevoerd. Het wordt daarmee mogelijk om de (‘hoofd-‘) warmtepomp op een andere plaats aan het CV-systeem te koppelen. Het is daarmee dus niet meer nodig om de warmtepomp in de buurt te plaatsen waar voorheen de CV-ketel hing en de aansluitingen voor warm-tapwater zich bevonden. Een interessant bijkomend voordeel in de zomer is dat bij de productie van warm tapwater de ontstane kou kan bijdragen aan een koelere woning. Een voorbeeld van zo’n water-water-warmtepompboiler is de Auer Edel Eau.

Het tweede voorbeeld zou ook een oplossing kunnen zijn in gebieden waar warmtenetten worden overwogen. Vanaf de afleverset naar de dichtstbijzijnde CV-leiding is waarschijnlijk dichter bij en heeft minder breekwerk nodig, dan vanaf de afleverset naar de plek waar oorspronkelijk de CV-ketel hing. De CV-ketel vervang je door een warmtepompboiler en vanaf de afleverset tap je in op de dichtstbijzijnde CV-leiding op de begane grond. De afleverset houdt het CV-systeem ook in de zomer op voldoende temperatuur, zodat de warmtepompboiler dat als bron voor de bereiding van tapwater kan gebruiken. Een interessante bijkomstigheid in zo’n configuratie is vervolgens dat het warmtenet over kan gaan op een stooklijn. De onrendabele tapwaterlevering in de zomer kan dan achterwege blijven.

Werkt zo’n systeem vervolgens vanzelf? Uiteraard is hier wel wat voor nodig en zijn er naar ik vermoed nog wel wat innovatie uitdagingen. Deze zouden zich kunnen richten op het laten samenwerken van de verschillende apparaten voor verwarmen, tapwater en koelen. Maar bijvoorbeeld ook hoe leidingsystemen met kleinere diameters toch kunnen blijven zitten en (dubbel) benut kunnen worden. Er zouden standaard configuraties kunnen worden ontwikkeld en gedemonstreerd en gemonitored en is er inzicht nodig in de randvoorwaarden van het ‘zittende CV-systeem’. Hoe goed werkt de warmtepompboiler bij (sterk) fluctuerende brontemperaturen? En er is inzicht in risico’s nodig, bijvoorbeeld op condensvorming bij (te diep) uitkoelen van de leidingen, de performance van het systeem, enz.

De boodschap? Bij de bestaande gebouwde omgeving moeten we meer op zoek naar het slim hergebruiken van wat er allemaal in de woning aanwezig is. Dat scheelt overlast, materiaal en arbeidsuren!