Met subsidie van TKI Urban Energy gaat Hogeschool Windesheim in samenwerking met onder meer Stichting EWF-Lab onderzoeken hoe het ventilatieconcept, ontwikkeld door Ben Bronsema beter kan worden toegepast in de bebouwde omgeving. Jeike Wallinga, lector energietransitie bij Windesheim en projectleider van project EWF-Tech, spreekt met Warmte365 over wat er tijdens het project allemaal gaat gebeuren.

“Het doel van dit project is om het ontwikkelproces voor topepassing van het EWF-concept in renovatie te stroomlijnen zodat het in de toekomst vaker kan worden toegepast”, vertelt Wallinga. “We gaan modellen voor energieverbruik van de onderdelen en het hele concept verbeteren en valideren om daarmee de dimensionering te verbeteren." Dat klinkt als een vrij theoretisch project, maar volgens Wallinga is dit zeker geen ‘papieren studie’. "We gaan ook nog onderzoeken hoe je duurzame materialen in EWF kunt toepassen."

“We gaan ook praktijkonderzoek doen in het Langeveldgebouw van de Erasmus Universiteit in Rotterdam en hiervoor de al beschikbare data van het Four Elements Hotel in Amsterdam gebruiken”, zegt Wallinga. “Het EWF-concept is al in die gebouwen toegepast, dus die zijn bij uitstek geschikt voor de validatie van de modellen.” Het project zit op dit moment nog in de beginfase. De aftrap met de partners is 8 oktober.

“Daarnaast gaan we onderzoeken of we het concept kunnen verbeteren op het gebied van onderhoud en exploitatie”, voegt ze toe.

Concept
Wat is het EWF-concept precies? “Het doel daarvan is om natuurlijke energiebronnen te gebruiken voor de ventilatie van gebouwen. Dat wordt via drie kernelementen gedaan”, legt Wallinga uit. “De methode van de klimaatcascade is een belangrijke. Daarin haal je de lucht van buiten en laat je druppeltjes los. Je sproeit er water in die als een douche naar beneden gaat. Die lucht krijgt snelheid, een goede vochtigheid en de temperatuur van het water gaat vervolgens met naverwarming het gebouw in.”

“Het ventilatieconcept wordt ondersteund met een zonneschoorsteen, waarbij je zonnewarmte gebruikt om de lucht op te warmen en zodat er trek ontstaat”, zegt Wallinga. “Tot slot wordt het Ventecdak gebruikt. Dat is een speciaal vormgegeven dak. Dat gebruik je onder meer om extra trek te creëren en om lucht af te voeren.”

“Onze projectpartners, Saint-Gobain, Halmos Adviseurs, RHDHV, BAM Bouw en Techniek, Quake, kunnen de inzichten van dit project later voor hun eigen projecten gebruiken”, zegt Wallinga. “En veel van de kennis die we opdoen komt ook voor andere marktpartijen beschikbaar, zodat EWF meer mainstream kan worden.”

Studenten die een technische opleiding volgen kunnen binnen  het project ook onderzoeksopdrachten uitvoeren. “Wij maken deelopdrachten voor studenten bij Windesheim of bij onze projectpartners om aan verbetering van het concept te werken."

Toevoeging
Wat voegt dit onderzoek toe aan de transitie? “Hoe verder je bent met het beperken van de warmtevraag in de gebouwde omgeving, hoe meer de resterende energiebehoefte naar ventilatie gaat”, zegt de lector. “Ventilatie heeft bovendien veel gezondheidseffecten. Het feit dat je met weinig energie gezonde binnenlucht kunt creëren, dat is van enorm toegevoegde waarde voor de energietransitie en gezondheid van mensen.”

“Daarom is het heel belangrijk hier meer kennis van op te doen en deze kennis beschikbaar te stellen voor het werkveld. We moeten zorgen dat dit bij studenten bekend is, zodat die dat ook als concept overwegen voor projecten waar ze aan werken.”

Wanneer verwacht Wallinga de eerste onderzoeksresultaten te hebben? “Dat zal eind dit jaar, begin volgend jaar zijn”, zegt ze. “Het onderzoek zelf loopt 2,5 jaar.”

De uitdaging waar dit project een bijdrage aan levert is volgens Wallinga dat je bij renovaties elke keer met een nieuwe puzzel te maken hebt. “Je moet telkens gaan kijken of er synergie mogelijk is tussen de bestaande bouw en het EWF-concept. Met de uitkomsten van dit project kun je de opties die daar ontstaan makkelijker doorrekenen en beoordelen op hun duurzaamheid. En in een klassiek ventilatiesysteem met luchtbehandelingskasten, daar heb je vaak een hele verdieping in een groot gebouw dat gereserveerd is voor het airconditioning-systeem.”

“Als je het EWF-concept implementeert heb je ruimte nodig voor de zonneschoorsteen en klimaatcascade, dat moet in een verticale ruimte vanwege de verticale functie. Bij een renovatie kan misschien wel een hele verdieping beschikbaar komen waar je niet meer al die technische apparatuur nodig hebt. Dat vind ik heel gaaf.”